Veranderingen 2024: waar moet je als ondernemer rekening mee houden

Het nieuwe jaar brengt niet alleen nieuwe kansen, maar ook cruciale veranderingen die een directe impact hebben op jouw financiële koers als ondernemer. Sta even stil en neem de tijd, want in 2024 zijn er belangrijke financiële verschuivingen die je echt niet over het hoofd wilt zien…

Fiscale veranderingen

1. Wijzigingen van de zelfstandigenaftrek, startersaftrek en winstvrijstelling

Samenvatting:

In 2024 zijn er enkele belangrijke veranderingen met betrekking tot de zelfstandigenaftrek en startersaftrek voor beginnende ondernemers en zelfstandigen:

• Zelfstandigenaftrek: De zelfstandigenaftrek bedroeg in 2023 € 5.030, maar is in 2024 verlaagd naar € 3.750. Deze aftrek wordt stapsgewijs afgebouwd en zal naar verwachting in 2025 verder dalen tot € 2.470.

• Startersaftrek: De hoogte van de startersaftrek blijft in 2024 hetzelfde als in 2023, namelijk € 2.123. Startende ondernemers mogen dit bedrag maximaal 3 keer in de eerste 5 jaar van hun bedrijf aftrekken.

• Voorwaarden startersaftrek: Het blijft van belang om te voldoen aan de voorwaarden voor de startersaftrek, zoals het niet eerder hebben toegepast van de zelfstandigenaftrek in de afgelopen 3 jaar.

• MKB-winstvrijstelling: Het percentage van de MKB-winstvrijstelling voor 2024 is verlaagd naar 13,31% van het bedrag dat overblijft na aftrek van de zelfstandigenaftrek en eventueel de startersaftrek.

Meer diepgaand:

In 2024 treden enkele significante veranderingen op met betrekking tot belastingaftrek voor beginnende ondernemers en zelfstandige professionals. De zelfstandigenaftrek, die in 2023 nog € 5.030 bedroeg, is verlaagd naar € 3.750 voor dit jaar. Deze aftrek wordt geleidelijk afgebouwd en zal naar verwachting verder dalen tot € 2.470 in 2025.

Naast deze aanpassing blijft de startersaftrek voor 2024 onveranderd op € 2.123, wat startende ondernemers de mogelijkheid biedt dit bedrag gedurende de eerste 5 jaar van hun bedrijf af te trekken.

Het is van essentieel belang voor beginnende ondernemers om te voldoen aan de voorwaarden voor belastingaftrek. Naast de veranderingen in bedragen, blijft het noodzakelijk om te voldoen aan de voorwaarden voor de startersaftrek, waaronder het niet eerder hebben toegepast van de zelfstandigenaftrek in de afgelopen 3 jaar. 

Bovendien is het belangrijk om op de hoogte te blijven van eventuele wijzigingen in de regelgeving die van invloed kunnen zijn op belastingaftrek voor ondernemers.

Tot slot heeft de MKB-winstvrijstelling voor 2024 een aangepast percentage van 13,31%, wat van toepassing is op het bedrag dat resteert na aftrek van de zelfstandigenaftrek en eventueel de startersaftrek. 

Het is raadzaam voor ondernemers om bij het invullen van hun belastingaangifte deze wijzigingen in gedachten te houden en indien nodig professioneel advies in te winnen om optimaal gebruik te maken van belastingvoordelen.

2. EIA Winstaftrek Daalt met 5%

Samenvatting:

De Energie-investeringsaftrek (EIA) blijft tot en met 2028, waardoor investeringen in energiebesparende bedrijfsmiddelen worden gestimuleerd.

Deze aftrek geldt voor duurzame bedrijfsmiddelen tussen € 2.500 en € 136 miljoen en biedt ondernemers de mogelijkheid om een groot deel van hun investeringskosten van de winst af te trekken, op voorwaarde dat ze op de Energielijst staan.

Vanaf 2024 wordt het aftrekpercentage verlaagd naar 40% (was 45,5% in 2023), maar de EIA blijft een belangrijk instrument voor belastingvoordelen en investeringen in energiebesparing en duurzame energie.

In 2024 zijn er ook wijzigingen en aanscherpingen doorgevoerd in de EIA-lijst.

Het overzicht

De Energie-investeringsaftrek (EIA) blijft tot en met 2028, waardoor investeringen in energiebesparende bedrijfsmiddelen aantrekkelijker worden voor bedrijven. Deze aftrek geldt voor duurzame bedrijfsmiddelen tussen € 2.500 en € 136 miljoen, en biedt ondernemers de mogelijkheid om een aanzienlijk deel van hun investeringskosten af te trekken van de winst, mits deze op de Energielijst staan.

Vanaf 2024 zal het aftrekpercentage echter worden verlaagd naar 40%, vergeleken met 45,5% in 2023. Ondanks deze verlaging blijft de EIA een belangrijk instrument voor bedrijven om belastingvoordelen te benutten en te investeren in energiebesparing en duurzame energie. 
Naast de verlenging van de EIA en de aanpassing van het aftrekpercentage, zijn er in 2024 ook wijzigingen en aanscherpingen doorgevoerd in de EIA-lijst. Het overzicht van deze investeringen vindt men hier.

3. Onbelaste Reiskostenvergoeding Stijgt

Samenvatting:

Vanaf 1 januari 2024 stijgt de onbelaste reiskostenvergoeding naar €0.23 per kilometer, een verhoging van €0.02 ten opzichte van 2023.

Zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) kunnen deze vergoeding van €0.23 per kilometer aftrekken van hun winst, mits zij als ondernemer voor de inkomstenbelasting worden beschouwd.

Werkgevers mogen werknemers belastingvrij vergoeden voor werkgerelateerde reiskosten, inclusief openbaar vervoer, tot een maximum van €0.23 per kilometer.

Een hogere vergoeding dan €0.23 per kilometer wordt belast als loon voor de werknemer, tenzij gebruik wordt gemaakt van de werkkostenregeling (WKR) om het extra bedrag onbelast te houden.

Er is een uitweg

Onbelaste reiskostenvergoedingen voor 2024 zien een verhoging naar €0.23 per kilometer, wat een stijging van €0.02 betekent ten opzichte van 2023. Deze aanpassing biedt een verbeterde dekking voor zakelijk-gerelateerde autokosten, waardoor zowel werknemers als zelfstandigen profiteren.

Voor zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) betekent dit dat zij €0.23 per kilometer kunnen aftrekken van hun winst als zij als ondernemer voor de inkomstenbelasting worden beschouwd. Het is essentieel om nauwkeurig bij te houden hoeveel zakelijke kilometers worden afgelegd gedurende het jaar om het maximale bedrag te kunnen aftrekken en om bij eventuele Belastingdienst-controles compliant te zijn.

Werkgevers kunnen vanaf 2024 hun werknemers belastingvrij vergoeden voor hun werkgerelateerde reiskosten, inclusief kosten voor het openbaar vervoer, zoals bus-, boot- en taxiritten. De maximale vergoeding bedraagt ook hier €0.23 per kilometer. Indien werkgevers ervoor kiezen een hoger bedrag te vergoeden, wordt dit extra bedrag belast als loon voor de werknemer. 

Tip: De werkgever kan via een werkkostenregeling (WKR) de verhoging aanwijzen als eindheffingsloon. Zo blijft deze vergoeding verder onbelast.

4. Betalingskorting Voorlopige Aanslag Verdwenen

Samenvatting:

Sinds 2023 ontvangen bedrijven geen betalingskorting meer bij het betalen van hun voorlopige aanslag vennootschapsbelasting (VPB) in één keer. Dit was eerder gebaseerd op de gemiddelde belastingschuld van de onderneming. 

De afschaffing werd al in 2019 aangekondigd maar werd pas in 2023 van kracht. Ondernemingen kunnen hun voorlopige aanslag nog steeds in één keer betalen, maar zonder korting. De betalingskorting voor voorlopige aanslagen inkomstenbelasting blijft wel bestaan. Belastingplichtigen dienen hun voorlopige aanslag te controleren en indien nodig aan te passen.

De betalingskorting wordt afgeschaft

Tot 2023 konden bedrijven een betalingskorting krijgen als ze hun voorlopige aanslag vennootschapsbelasting (VPB) in één keer betaalden vóór het verstrijken van de eerste betaaltermijn. Deze korting was gebaseerd op factoren zoals de gemiddelde belastingschuld van de onderneming. 

Het kabinet kondigde in 2019 aan dat deze korting zou komen te vervallen, maar de uitvoering ervan werd pas in 2023 gerealiseerd. Dit kwam doordat de Belastingdienst technische problemen ondervond bij de uitvoering van de afschaffing.

De afschaffing van de betalingskorting geldt specifiek voor de voorlopige aanslag vennootschapsbelasting. Voor de inkomstenbelasting blijft de betalingskorting voor voorlopige aanslagen bestaan, zij het gekoppeld aan de invorderingsrente die sinds 1 januari 2023 is verhoogd naar 3%.

Het is van belang dat bedrijven hun voorlopige aanslag controleren en eventueel aanpassen indien de voorgestelde bedragen niet overeenkomen met hun verwachte winst. Dit kan op verschillende manieren, zoals via Mijn Belastingdienst Zakelijk, het wijzigingsformulier voor 2023 op de website van de Belastingdienst, of via boekhoudsoftware of een belastingadviseur.

Deze wijziging geldt specifiek voor ondernemers voor de inkomstenbelasting en is van kracht sinds 1 januari 2024.

5. Twee Tarieven voor Box 2 Inkomstenbelasting

Samenvatting:

Vanaf 2024 zijn er twee tarieven van toepassing in box 2 van de inkomstenbelasting voor vennootschappen en directeur-grootaandeelhouders (dga’s) met een aanmerkelijk belang. Het basistarief is 24,5% voor inkomsten tot € 67.000, en het hoogtarief is 33% voor inkomsten daarboven. 

Dit is een verandering ten opzichte van het enkele tarief van 26,9% dat gold in 2023. Fiscale partners hebben een gezamenlijk belastingtarief tot € 134.000. Het doel van deze veranderingen is onder andere het tegengaan van het oppotten van winstreserves in bv’s en het financieren van herziene belastingheffingen over vermogensinkomsten in box 3.

Wijziging van de inkomstenbelasting

De wijziging in box 2 van de inkomstenbelasting heeft betrekking op vennootschappen en dga’s die een aanmerkelijk belang hebben in een bedrijf, wat meestal inhoudt dat ze meer dan 5% van de aandelen bezitten. Deze groep wordt fiscaal anders behandeld dan andere belastingbetalers vanwege hun nauwe band met de vennootschap waarin ze een belang hebben.

De invoering van twee tarieven in box 2 vanaf 2024, met een basistarief en een hoogtarief, heeft tot doel een aantal specifieke doelen te bereiken:

Stimuleren van dividenduitkeringen: Het lagere basistarief van 24,5% voor inkomsten tot € 67.000 (of € 134.000 voor fiscale partners) biedt een financiële stimulans voor dga’s om dividend uit te keren. Dit kan leiden tot meer regelmatige uitkeringen van winst aan aandeelhouders in plaats van het opbouwen van ongebruikte winstreserves in de bv.

Voorkomen van vermogensophoping: Door jaarlijks dividend uit te keren tegen het lagere tarief van 24,5%, worden dga’s gestimuleerd om hun winstreserves niet eindeloos op te potten in de bv. Dit draagt bij aan een meer actieve inzet van de middelen van de vennootschap en kan de economische activiteit stimuleren.

Financiering van belastinghervormingen: De opbrengst van deze nieuwe tariefstructuur wordt deels gebruikt om herziene belastingheffingen over vermogensinkomsten in box 3 te financieren. Hiermee wordt een herverdeling van de belastingdruk bereikt die volgens de wetgever rechtvaardiger wordt geacht.

Daarnaast wordt de jaarlijkse aanpassing van de tariefschijven aan de inflatie ingevoerd om ervoor te zorgen dat de belastingdruk in box 2 in lijn blijft met de economische ontwikkelingen. Dit zorgt voor een meer stabiele en voorspelbare fiscale omgeving voor vennootschappen en dga’s met een aanmerkelijk belang.

Globale Economische Verwachting 2024

Samenvatting:

De Nederlandse economie groeide in 2023 met slechts 0,1%, voornamelijk aangedreven door overheidsuitgaven. De groei was te danken aan een stijging in werkgelegenheid, hoewel de arbeidsproductiviteit daalde. Het bbp was in alle kwartalen van 2023 lager dan in het vierde kwartaal van 2022. 

Echter, in het vierde kwartaal begon het bbp weer te stijgen, waardoor Nederland een recessie kon vermijden. De vooruitzichten voor 2024 tonen gematigd optimisme, met een voorspelde groei van 0,7%, ondersteund door consumentenbestedingen en industriële veerkracht. Hoewel de Nederlandse economie harder groeide dan het gemiddelde van de eurozone in het vierde kwartaal van 2023, groeide het over het hele jaar minder snel dan de eurozone. 

Vooruitzichten voor 2024 tonen een verwachte groei van 0,7%, ondersteund door consumentenbestedingen en overheidsuitgaven, maar de economische groei zal naar verwachting lager zijn dan de potentiële groei.

Trage Groei

Economische Groei in 2023:

De economische groei in Nederland in 2023 was slechts 0,1%, wat een vertraging betekende ten opzichte van voorgaande jaren. Deze groei werd voornamelijk gedreven door overheidsuitgaven, terwijl zowel consumptie door huishoudens als de uitvoer in de eerste drie kwartalen krompen.

Arbeidsmarkt en Productiviteit:

De groei van de economie in 2023 was volledig toe te schrijven aan een stijging van de werkgelegenheid, terwijl de arbeidsproductiviteit daalde met 0,6% ten opzichte van het voorgaande jaar.

Bbp Ontwikkeling:

Het bruto binnenlands product (bbp) was in alle kwartalen van 2023 lager dan in het vierde kwartaal van 2022. Dit is een zeldzame situatie die sinds de kredietcrisis van 2008 en 2009 niet meer was voorgekomen.

Economisch Herstel in het Vierde Kwartaal:

Hoewel het bbp in het vierde kwartaal van 2023 steeg, was dit niet genoeg om het niveau van het vierde kwartaal van 2022 te bereiken. Niettemin markeerde dit het einde van drie opeenvolgende kwartalen van economische krimp, waardoor Nederland een recessie kon vermijden.

Vooruitzichten voor 2024:

Voor 2024 wordt een gematigd optimisme verwacht, met een voorspelde groei van 0,7%. Deze groei zal worden ondersteund door consumentenbestedingen en industriële veerkracht.

Vergelijking met Eurozone:

Nederland vertoonde een stevigere economische groei in het vierde kwartaal van 2023 in vergelijking met het gemiddelde van de eurozone, maar over het hele jaar groeide Nederland minder snel dan het gemiddelde van de eurozone.

Vooruitzichten voor 2024 en 2025:

Voor de komende twee jaar wordt verwacht dat de economische groei gestaag zal blijven, maar iets lager zal zijn dan de potentiële groei. Factoren zoals huishoudelijke consumptie en overheidsuitgaven zullen naar verwachting bijdragen aan de economische activiteit.

Onzekerheden:

De economische ramingen zijn omgeven door onzekerheden, waaronder mogelijke politieke veranderingen en externe gebeurtenissen zoals oorlogen of pandemieën, die de economische vooruitzichten kunnen beïnvloeden.

De economische vooruitzichten voor Nederland suggereren een geleidelijk herstel, maar er blijven uitdagingen en onzekerheden die de groei kunnen beïnvloeden.

Kosten voor het mkb in 2024

Samenvatting:

MKB-Nederland en VNO-NCW hebben de Tweede Kamer opgeroepen om de geplande extra verhoging van het wettelijk minimumloon per 1 juli te annuleren vanwege zorgen over de financiële draagkracht van kleine bedrijven. Ze wijzen op de aanzienlijke stijging van het minimumloon in de afgelopen anderhalf jaar, wat tot onverantwoorde loonkostenstijgingen leidt voor veel bedrijven. 

Deze stijging heeft ook invloed op de werkgeverslasten, die veel sneller stijgen dan het nettoloon van werknemers. De ondernemersorganisaties pleiten voor het verlagen van belasting- en premiedruk als effectievere maatregel om de koopkracht te verbeteren. 

Ze benadrukken dat de stijgende loonkosten en personeelstekorten een grote uitdaging vormen voor veel bedrijven, maar ondanks deze problemen zijn ondernemers over het algemeen positief over de staat van hun bedrijf.

Bedrijfskosten moeten omlaag

De oproep van MKB-Nederland en VNO-NCW om de voorgenomen extra verhoging van het wettelijk minimumloon tegen te houden, komt voort uit bezorgdheid over de financiële lasten voor kleine bedrijven. 

Ze wijzen op een aanzienlijke stijging van het minimumloon in de afgelopen periode, voornamelijk door reguliere indexaties en bijzondere verhogingen. Deze stijgingen hebben geleid tot aanzienlijke loonkostenstijgingen voor werkgevers, vooral in arbeidsintensieve sectoren waar winstmarges al onder druk staan. 

Bovendien zijn de werkgeverslasten, inclusief belastingen en premies, veel sterker gestegen dan wat werknemers netto overhouden van de verhogingen in het minimumloon. Als gevolg hiervan wordt het voor veel bedrijven moeilijk om de extra kosten te dragen zonder de prijzen te verhogen, wat weer een impact kan hebben op concurrentievermogen en winstmarges.

De ondernemersorganisaties pleiten voor alternatieve maatregelen om de koopkracht te verbeteren, zoals het verlagen van belastingen en premies. Ze stellen dat dit een effectievere en duurzamere manier is om werknemers meer netto-inkomen te geven, terwijl de lasten voor werkgevers niet verder worden verhoogd. 

Het benadrukken van deze problemen en mogelijke oplossingen is van belang, gezien de bredere context van personeelstekorten en stijgende kosten die veel bedrijven momenteel ervaren. 

Ondanks deze uitdagingen blijven ondernemers over het algemeen positief over de staat van hun bedrijf, wat kan worden gezien als een teken van veerkracht en aanpassingsvermogen binnen het Nederlandse bedrijfsleven.

Financiering voor het mkb in 2024

Samenvatting:

De financieringsmogelijkheden voor mkb-bedrijven via traditionele bankleningen blijven beperkt, maar alternatieve financieringsvormen bieden nieuwe opties. Deze omvatten private financiering, zoals leningen van familie en vrienden, business angels, private equity, kredietunies, crowdfunding en overheidsregelingen zoals de Borgstelling MKB-Kredieten (BMKB) en het Innovatiekrediet. 

Daarnaast kunnen leasing, factoring en directe leningen op de markt ook oplossingen bieden. Voor agrarische ondernemers, met name in intensieve veehouderij, is de financiering van verduurzamingsinitiatieven een uitdaging, maar alternatieve financieringsbronnen kunnen een oplossing bieden.

Alternatieve financiering blijft groeien

De traditionele financieringskanalen via banken zijn niet altijd toereikend voor mkb-bedrijven, met name vanwege strengere kredietvoorwaarden en risicobeoordelingen. Alternatieve financieringsvormen vullen dit aan en bieden flexibele en innovatieve manieren om kapitaal aan te trekken.

• Private financiering: Dit omvat het gebruik maken van persoonlijke netwerken zoals familie, vrienden, en zakenrelaties voor leningen. Hoewel dit vaak een goede start is, kunnen grotere financieringsbehoeften en complexere plannen andere financieringsvormen noodzakelijk maken.

• Business angels: Informele investeerders die kapitaal, expertise en netwerken bieden aan startende of jonge ondernemingen. Ze investeren vaak risicokapitaal in ruil voor een aandeel in de onderneming.

• Private equity: Investeerdersgroepen die risicodragend vermogen verstrekken in ruil voor aandelen of leningen, gericht op rendement op investeringen.

• Crowdfunding: Een internetplatform waar ondernemers hun ideeën of projecten presenteren en particuliere investeerders aantrekken voor financiering. Dit kan zowel leningen als investeringen in ruil voor aandelen omvatten.

• Overheidsregelingen: Verschillende regelingen, zoals de Borgstelling MKB-Kredieten (BMKB), Innovatiekrediet, en Microkrediet, bieden ondersteuning aan ondernemers met gunstige voorwaarden en garanties om toegang tot financiering te vergemakkelijken.

Voor agrarische bedrijven, met name in de intensieve veehouderij, zijn financieringsmogelijkheden voor verduurzaming beperkt. Alternatieve financieringsbronnen zoals duurzaamheidsleningen, subsidies, crowdfunding en samenwerkingsverbanden kunnen echter een uitweg bieden.

De rol van accountants in dit landschap is cruciaal. Ze kunnen ondernemers helpen bij het structureren van financieringsaanvragen, het verbeteren van prognoses en het verkennen van verschillende financieringsopties. Dit draagt bij aan een beter inzicht en een doordachte besluitvorming rond financiering.

FAQ – Financiële Veranderingen 2024 voor Ondernemers